ECLI:NL:TNORARL:2025:12 Kamer voor het notariaat Arnhem-Leeuwarden C/05/442291 / KL RK 24-147
ECLI: | ECLI:NL:TNORARL:2025:12 |
---|---|
Datum uitspraak: | 21-03-2025 |
Datum publicatie: | 22-04-2025 |
Zaaknummer(s): | C/05/442291 / KL RK 24-147 |
Onderwerp: | Personen- en Familierecht, subonderwerp: Nalatenschap |
Beslissingen: | Klacht ongegrond |
Inhoudsindicatie: | Klacht is ongegrond, omdat de notaris enkel de verplichting had de eerste koopovereenkomst in te schrijven in de openbare registers. Verder dan dat strekte haar ministerieplicht niet. Klager verwijt de notaris veel meer dan dat, derhalve ongegrond. |
KAMER VOOR HET NOTARIAAT IN HET RESSORT ARNHEM-LEEUWARDEN
Kenmerk: C/05/442291 / KL RK 24-147
beslissing van de kamer voor het notariaat
op de klacht van
[naam klager],
[woonplaats klager],
klager
tegen
[naam notaris],
notaris in [vestigingsplaats notaris].
Partijen worden hierna respectievelijk klager en de notaris genoemd.
1. Het verloop van de procedure
1.1 Het verloop van de procedure blijkt uit
- de klacht, met bijlagen, van 7 oktober 2024;
- het verweer van de notaris van 18 november 2024;
- de nagezonden producties van klager van 30 januari 2025;
- de ingezonden pleitnota van klager van 14 februari 2025.
1.2 De klachtzaak is ter zitting van 14 februari 2025 behandeld. Partijen zijn niet verschenen.
2. De feiten
2.1 Klager was voorheen bekend onder de naam [eerdere naam klager].
2.2 Bij testament van 29 oktober 2014 heeft mevrouw [naam moeder klager], moeder van klager (hierna: moeder), klager samen met zijn broer [naam broer klager] (hierna: de broer) benoemd tot executeur over haar nalatenschap.
2.3 Moeder is op 11 januari 2022 overleden. Klager en zijn broer hebben beiden de benoeming tot executeur over de nalatenschap van moeder aanvaard.
2.4 Tot de nalatenschap van moeder behoorde de woning aan de [adres woning moeder] te [woonplaats moeder] (hierna: de woning). De broer van klager heeft de woning aan een derde verkocht, voor een koopprijs van € 110.000,00. Hiertoe is een koopovereenkomst opgesteld welke was gedateerd op 10 juni 2022 (hierna: koopovereenkomst 1). Ten behoeve van deze verkoop is de woning getaxeerd op een bedrag van € 125.000,00.
2.5 De uitvoering van de levering van de woning conform koopovereenkomst 1 was in behandeling bij notaris [naam notaris levering woning].
2.6 Op 16 juni 2022 heeft klager een koopovereenkomst gesloten waarbij de woning voor een bedrag ad € 250.000,00 door klager is verkocht aan (hemzelf en) zijn drie broers (hierna: koopovereenkomst 2).
2.7 Op 7 november 2022 raakte klager op de hoogte van koopovereenkomst 1, doordat een medewerkster van[naam notaris levering woning] hem een concept leveringsakte toestuurde met de mededeling dat de woning was verkocht aan een derde.
2.8 De voormalige advocaat van klager heeft[naam notaris levering woning] daarop op 8 november 2022 bij brief gesommeerd niet mee te werken aan de voorgenomen levering van de woning op 9 november 2022. [Naam notaris levering woning] heeft naar aanleiding van die brief zijn werkzaamheden met betrekking tot de levering van de woning opgeschort.
2.9 De notaris is door haar kantoorgenoot [naam kantoorgenoot notaris], welke de broer bijstond in een conflict dat hij had met klager, op 17 januari 2023 verzocht om koopovereenkomst 1 in te schrijven. Dit heeft zij gedaan op 18 januari 2023.
3. De klacht en het verweer
3.1 Klager verwijt de notaris dat zij onzorgvuldig en onnauwkeurig heeft gehandeld. De klacht valt uiteen in de volgende onderdelen. De notaris heeft samengevat
- niet gecontroleerd of de broer gerechtigd was tot het tekenen van koopovereenkomst 1;
- onvoldoende onderzocht waarom er een ongebruikelijk tijdsverloop tussen de ondertekening van de koopovereenkomst en de inschrijving ervan heeft plaatsgevonden;
- het verschil tussen het taxatierapport en de koopprijs in koopovereenkomst 1 onvoldoende onderzocht;
- nagelaten te onderzoeken waarom [naam notaris levering woning] is teruggetreden als notaris;
- onvoldoende onderzoek verricht om frauduleuze handelingen uit te sluiten;
- de redelijkheid en billijkheid jegens de erfgenamen geschonden.
3.2 Op het verweer van de notaris zal de kamer hierna, voor zover het verweer van belang is voor de beoordeling, nader ingaan.
4. De beoordeling
4.1 Ingevolge artikel 93 lid 1 van de Wet op het notarisambt (hierna: Wna) zijn notarissen, toegevoegd notarissen en kandidaat-notarissen aan het tuchtrecht onderworpen ter zake van handelen of nalaten in strijd met hetzij enige bij of krachtens deze wet gegeven bepaling, hetzij met de zorg die zij behoren te betrachten ten opzichte van degenen te wier behoeve zij optreden en ter zake van handelen of nalaten dat een behoorlijk notaris, toegevoegd notaris of kandidaat-notaris niet betaamt. De kamer dient derhalve te onderzoeken of de handelwijze van de notaris een verwijtbare gedraging in de zin van dit artikel oplevert.
4.2 De notaris heeft in haar verweer gesteld dat zij enkel in opdracht van haar kantoorgenoot koopovereenkomst 1 heeft ingeschreven. Alvorens dit te doen heeft zij een algemene en een specifieke beoordeling van de situatie gemaakt. Uit de algemene beoordeling, waarbij onder meer wordt onderzocht of er al een eerdere koopovereenkomst tussen dezelfde partijen is ingeschreven, kwamen geen bijzonderheden aan het licht.
4.3 Omdat sprake was van een conflictsituatie heeft de notaris ook nog een specifieke beoordeling gemaakt. Zij heeft daarbij in overweging genomen dat de inschrijving van een koopovereenkomst de koper beschermt tegen situaties die zich na het moment van inschrijving voordoen, zoals omschreven in artikel 7:3 lid 3 van het Burgerlijk Wetboek. Dit artikel beschermt de koper niet tegen situaties die zich vóór het moment van inschrijving hebben voorgedaan. Het maakt dan ook niet uit of er meerdere koopovereenkomsten bestaan, nu een inschrijving niet werkt tegen eerder gerechtigden. Als op enig moment vast zou komen te staan dat koopovereenkomst 2 eerder is gesloten dan koopovereenkomst 1 zou de inschrijving van koopovereenkomst 1 geen afbreuk doen aan de rechten van de kopers uit koopovereenkomst 2. De notaris is hiermee tot de conclusie gekomen dat er voor haar geen reden was om ministerie te weigeren of om nader onderzoek te verrichten.
4.4 De kamer overweegt dat vaststaat dat de notaris enkel betrokken was bij de inschrijving van koopovereenkomst 1 in het Kadaster. Volgens vaste jurisprudentie is de onderzoeksplicht van de notaris bij een dergelijke opdracht beperkt. De notaris heeft voldoende aannemelijk gemaakt dat zij de rechtmatigheid van de koopovereenkomst 1 genoegzaam heeft onderzocht. Zij is zelfs nog een stap verder gegaan door ook nog een specifieke beoordeling te doen, om te bezien of er vanuit die situatie mogelijk bijzonderheden waren op grond waarvan zij haar ministerie diende te weigeren. Ook dit bleek niet het geval. De kamer zal in het onderstaande de specifiek door klager geformuleerde verwijten van de notaris behandelen.
Niet controleren of broer gerechtigd was tot het tekenen van koopovereenkomst 1
De bevoegdheid van de broer om te tekenen is niet relevant voor de inschrijving van de koopovereenkomst. Mocht immers op enig moment blijken dat koopovereenkomst 2 eerder zou zijn gesloten, dan doet de inschrijving van koopovereenkomst 1 geen afbreuk aan de rechten van de kopers uit koopovereenkomst 2.
Ongebruikelijk tijdsverloop tussen ondertekening en inschrijving
Artikel 3:17 van het Burgerlijk Wetboek, waar klager naar verwijst, is niet van toepassing op de inschrijving van een koopovereenkomst in het Kadaster. Het tijdsverloop tussen het ondertekenen van een dergelijke overeenkomst en inschrijving ervan behoefde dan ook geen nader onderzoek.
Significant verschil taxatiewaarde en verkoopprijs
Klager wijst in zijn klacht op een taxatierapport dat in juni 2023, dus ruim een half jaar na inschrijving van koopovereenkomst 1 is opgesteld. De kamer stelt vast dat de notaris dit taxatierapport nog niet had bij de inschrijving, zodat zij dit niet bij enige beoordeling op het moment van inschrijving had kunnen betrekken voor zover zij daartoe al gehouden was.
Nagelaten te onderzoeken waarom [naam notaris levering]is teruggetreden als notaris
De notaris was op de hoogte van het feit dat [naam notaris levering woning] zijn werkzaamheden met betrekking tot de overdracht van de woning op verzoek van de advocaat van klager had opgeschort. De werkzaamheden van de notaris zagen evenwel enkel op het inschrijven van de koopovereenkomst. De notaris heeft klager bovendien meermaals laten weten dat de overdracht van de woning in behandeling zou blijven bij [naam notaris levering woning]. De klacht is dus gebaseerd op een feitelijk onjuiste grondslag.
Onvoldoende onderzoek verricht naar frauduleuze handelingen
Klager heeft in dit verband gesteld dat er een ongebruikelijke wisseling van notaris was die gecombineerd met het lange tijdsverloop en het ontbreken van duidelijke communicatie richting de andere executeur, wees op potentiële fraude of onregelmatigheden. De kamer overweegt hier nogmaals, dat de notaris enkel is gevraagd de koopovereenkomst in te schrijven, waarbij zij de gebruikelijke checks heeft uitgevoerd. Meer of anders werd hierbij niet van haar gevraagd.
Schending redelijkheid en billijkheid en belang van de erfgenamen
Dit verwijt aan de notaris is door klager, behoudens in de hiervoor reeds behandelde klachtonderdelen, niet nader onderbouwd.
4.5 Gelet op het voorgaande oordeelt de kamer dat klager geen tuchtrechtelijk verwijt valt te treffen. Haar betrokkenheid bij het dossier klager zag enkel en alleen op de inschrijving van koopovereenkomst 1, in die hoedanigheid heeft zij voldaan aan haar onderzoeksplicht. De verwijten die klager de notaris maakt treffen geen doel en gaan uit van een verdergaande onderzoeksplicht dan die feitelijk op haar rustte.
5. De beslissing
De kamer voor het notariaat in het ressort Arnhem-Leeuwarden
- verklaart de klacht ongegrond.
Deze beslissing is gegeven door mr. I.C.J.I.M. van Dorp, voorzitter, mr. M.M.M. Oors en mr. A.J.H.M. Janssen, leden, en in tegenwoordigheid van mr. E.W.A. Nabbe, secretaris, door de voorzitter in het openbaar uitgesproken op 21 maart 2025. | ||
De secretaris |
De voorzitter | |
Tegen deze beslissing van de kamer voor het notariaat kunnen partijen binnen dertig dagen na de datum van verzending van deze beslissing hoger beroep instellen bij het gerechtshof Amsterdam, Postbus 1312, 1000 BH Amsterdam. | ||