ECLI:NL:TGZRAMS:2023:63 Regionaal Tuchtcollege voor de Gezondheidszorg Amsterdam A2022/4101

ECLI: ECLI:NL:TGZRAMS:2023:63
Datum uitspraak: 14-03-2023
Datum publicatie: 14-03-2023
Zaaknummer(s): A2022/4101
Onderwerp: Onjuiste behandeling/verkeerde diagnose
Beslissingen: Ongegrond, kennelijk ongegrond
Inhoudsindicatie: Kennelijk ongegronde klacht tegen een cardioloog. Klaagster verwijt de cardioloog als hoofdbehandelaar dat er op zijn afdeling geen oog en oor is geweest voor de verslechterende situatie van haar moeder (ontbreken van regie) en dat haar moeder niet de benodigde verzorging heeft gekregen die de beroerte en het uiteindelijke overlijden had kunnen voorkomen. Het college is van oordeel dat de cardioloog als zorgverlener correct heeft gehandeld, als hoofdbehandelaar zijn verantwoordelijkheid heeft genomen en zich toetsbaar heeft opgesteld door een melding te doen van een mogelijke calamiteit, waarna het onderzoek door het ziekenhuis op gang is gekomen. Het college is van oordeel dat de cardioloog zijn regiefunctie naar behoren heeft uitgevoerd en ziet in het dossier geen aanwijzing voor een situatie waarin de cardioloog anders had moeten optreden dan hij heeft gedaan, ook niet als behandelaar van de patiënte. Klacht in beide onderdelen kennelijk ongegrond verklaard.

A2022/4101

REGIONAAL TUCHTCOLLEGE VOOR DE GEZONDHEIDSZORG AMSTERDAM

Beslissing van 14 maart 2023 naar aanleiding van de klacht van:

A,
wonende te B, klaagster,

tegen

C,
cardioloog, werkzaam te D,
verweerder, hierna ook: de cardioloog,
gemachtigde: mr. A.C. de Die, werkzaam te Amsterdam.

1. De procedure
1.1  Het verloop van de procedure blijkt uit:
-  het klaagschrift met de bijlagen, ontvangen op 29 maart 2022;
-  het verweerschrift met de bijlagen;
-  het proces-verbaal van het op 12 december 2022 gehouden mondelinge vooronderzoek.

1.2  Het college heeft de klacht op basis van de stukken beoordeeld.

2. Waar gaat de zaak over?
2.1   De moeder van klaagster (hierna de patiënte), geboren in 1952, is op 28 februari 2021 met 
hartfalen opgenomen op de afdeling hartbewaking van het ziekenhuis waar de cardioloog werkzaam is. 
Na drie dagen is het infuus van de rechterarm naar de linkerarm overgebracht, omdat de patiënte een 
flebitis (ontsteking van de ader) had ontwikkeld op de plaats van de insteekopening. De patiënte 
zou op 6 maart 2021 uit het ziekenhuis worden ontslagen, maar op die dag verslechterde haar 
situatie. Na verschillende onderzoeken bleek zij een ischemisch CVA (herseninfarct door onvoldoende 
doorbloeding) te hebben gehad, waarna zij is overgebracht naar de afdeling neurologie. Ook kreeg de 
patiënte koorts en werd een stafylokokkeninfectie (van een huidbacterie) vastgesteld, waarvoor zij 
is behandeld met antibiotica. Op 9 maart 2021 is de patiënte naar de intensive care overgebracht 
met een endocarditis (ontsteking van de hartklep). Van 11 tot en met 28 maart 2021 was zij weer in 
behandeling op de afdeling cardiologie. Uiteindelijk is de patiënte op 31 maart 2021 in het 
ziekenhuis overleden. De cardioloog was hoofdbehandelaar in de periodes dat de patiënte op de afdeling cardiologie was opgenomen.

2.2   Klaagster verwijt de cardioloog als hoofdbehandelaar dat er op zijn afdeling geen oog en oor 
is geweest voor de verslechterende situatie van de patiënte (ontbreken van regie) en dat de 
patiënte niet de benodigde verzorging heeft gekregen die de beroerte en het uiteindelijke 
overlijden had kunnen voorkomen. De cardioloog heeft de klacht bestreden.

2.3   Het college verklaart de klacht kennelijk ongegrond en licht hierna toe hoe het tot deze 
beslissing is gekomen.

3. De overwegingen van het college
De criteria voor de beoordeling
3.1   Het college moet de vraag beantwoorden of de cardioloog de zorg heeft verleend die van hem 
mocht worden verwacht. De norm daarvoor is ‘de redelijk bekwame en redelijk handelende’ cardioloog. 
Daarbij houdt het college rekening met de geldende beroepsnormen.

3.2   Naast de zorg die hij of zij als zorgverlener ten opzichte van een patiënte en haar familie 
heeft te betrachten, geldt voor een hoofdbehandelaar als uitgangspunt dat hij belast is met de 
regie over de behandeling van de patiënte. De hoofdbehandelaar ziet er in ieder geval op toe, dat:
- de continuïteit en de samenhang van de zorgverlening aan de patiënte wordt bewaakt en dat waar 
nodig een aanpassing van de gezamenlijke behandeling in gang wordt gezet;
- er een adequate informatie-uitwisseling en voldoende overleg is tussen de bij de behandeling van 
de patiënte betrokken zorgverleners;
- er één aanspreekpunt voor de patiënte en haar familie is voor het tijdig beantwoorden van vragen 
over de behandeling.

De flebitis
3.3   Uit het dossier blijkt dat het infuus op 3 maart 2021 direct is verwijderd toen de flebitis 
werd geconstateerd. Op de plek waar het infuus had gezeten is een vochtige washand gelegd ter 
verkoeling en pijnbestrijding. Deze handelwijze is gebruikelijk en conform de richtlijnen. Uit het 
dossier blijkt van de periode tussen 3 en 6 maart 2021 niets van een verslechterende situatie van 
de patiënte of van een verergering van de flebitis. Het college ziet in het dossier geen 
aanknopingspunt voor het oordeel dat de patiënte in die periode zieker werd in plaats van beter 
en/of dat de situatie door de cardioloog of andere behandelaars is onderschat. Een oppervlakkige 
flebitis gaat vaak over binnen enkele dagen of weken zonder specifieke medische behandeling. De 
complicatie die zich heeft voorgedaan, de stafylokokkeninfectie, is een zeldzame complicatie, 
waarmee de behandelaars van patiënte niet op voorhand rekening hoefden te houden. Het is ook niet 
gebruikelijk om bij het constateren van een flebitis direct te starten met antibiotica.

3.4   Op 6 maart 2021 zou de patiënte worden ontslagen, maar in de ochtend gaat het niet goed met 
haar. Zij is moeilijk aanspreekbaar, heeft wegrollende ogen en transpireert hevig. De dienstdoende arts voert in het bijzijn van de superviserende longarts lichamelijk 
onderzoek uit en zij vermoeden een stil delier. Zij besluiten tot een thoraxfoto en bloedonderzoek 
en het ontslag wordt uitgesteld. Na de ochtendvisite wordt de patiënte door de arts samen met de 
cardioloog herbeoordeeld in aanwezigheid van een dochter van de patiënte. Zij besluiten de geriater 
in consult te vragen in verband met de verdenking op een stil delier bij mogelijk een nieuwe 
infectie. Zij zien een flebitis van haar rechteronderarm. De dienstdoende arts geriatrie vraagt de 
neuroloog in consult, die een CT-scan van de hersenen laat maken. Daaruit blijkt het herseninfarct 
(CVA).

3.5   Dat patiënte op 6 maart 2021 zowel een CVA heeft gehad als koorts kreeg en de flebitis zich 
bleek te ontwikkelen tot een stafylokokkeninfectie, is naar het oordeel van het college een 
ongelukkige samenloop van omstandigheden geweest, waarvan de cardioloog geen tuchtrechtelijk 
verwijt te maken is. Uit het dossier blijkt dat snel en adequaat is gehandeld op het moment dat de 
gezondheidstoestand van de patiënte plotseling verslechterde. Er zijn andere specialisten in 
consult geroepen en er is een reeks onderzoeken opgestart, waarna kon worden overgegaan tot een 
adequate behandeling van de patiënte, die aan verschillende aandoeningen leed.

3.6   Het college is van oordeel dat de cardioloog als zorgverlener correct heeft gehandeld, als 
hoofdbehandelaar zijn verantwoordelijkheid heeft genomen en zich toetsbaar heeft opgesteld door een 
melding te doen van een mogelijke calamiteit, waarna het onderzoek door het ziekenhuis op gang is 
gekomen. Daarmee heeft hij adequaat gehandeld. Het eerste klachtonderdeel (geen oog en oor voor een 
verslechterende situatie) is kennelijk ongegrond.

De verzorging van patiënte
3.7   Het college stelt hier voorop dat de regiefunctie van de cardioloog als hoofdbehandelaar niet 
betekent dat hij eindverantwoordelijk is voor concreet handelen of nalaten van verpleegkundigen. 
Het hoofdbehandelaarschap gaat over de coördinatie en communicatie rondom de zorg aan de patiënte. 
Het college is van oordeel dat de cardioloog zijn regiefunctie naar behoren heeft uitgevoerd en 
ziet in het dossier geen aanwijzing voor een situatie waarin de cardioloog anders had moeten 
optreden dan hij heeft gedaan, ook niet als behandelaar van de patiënte. In het bijzonder heeft de 
cardioloog veelvuldig met klaagster en haar zus gesproken om hen op de hoogte te stellen en te 
houden van de telkens bestaande situatie en het beloop. Hij heeft klaagster en haar zus zijn 
excuses gemaakt en hen zijn medeleven betuigd met het dramatische verloop van het verblijf van hun 
moeder in het ziekenhuis. Naar vaste rechtspraak betekent het aanbieden van excuses geen erkenning 
dat er een fout is gemaakt. Het college is van oordeel dat de verdrietige afloop niet is beïnvloed 
door toedoen van de cardioloog, noch door een gebrek aan voor zijn rekening komende zorg voor de 
patiënte. Ook het tweede klachtonderdeel (de patiënte is overleden als gevolg van een gebrek aan 
verzorging) is kennelijk ongegrond.

4. De beslissing

De klacht is in beide onderdelen kennelijk ongegrond.
Deze beslissing is gegeven door N.B. Verkleij, voorzitter, S.A. Mollema en E.A. Dubois,
leden-beroepsgenoten, bijgestaan door N.A.M. Sinjorgo, secretaris.