ECLI:NL:TNORARL:2020:33 Kamer voor het notariaat Arnhem-Leeuwarden C/05/366051 / KL RK 20-20

ECLI: ECLI:NL:TNORARL:2020:33
Datum uitspraak: 21-12-2020
Datum publicatie: 18-01-2021
Zaaknummer(s): C/05/366051 / KL RK 20-20
Onderwerp: Personen- en Familierecht
Beslissingen: Klacht ongegrond
Inhoudsindicatie:   Klagers verwijten de notaris dat hij onvoldoende zorgvuldigheid heeft betracht bij de totstandkoming van het testament van erflater. In tegenstelling tot zijn eigen advies om een arts in te schakelen, heeft de notaris het testament gepasseerd zonder dat een VIA-arts de wilsbekwaamheid van erflater heeft beoordeeld. Dit had wel gemoeten gezien de aard en het stadium van de ziekte van erflater Ook is het testament gepasseerd zonder de wettelijk noodzakelijke getuigen. Klagers stellen dat er voldoende grond is om het testament nietig te verklaren. De kamer heeft de klacht ongegrond verklaard. De notaris kon en mocht concluderen dat erflater voldoende in staat was om zijn wil te bepalen.

KAMER VOOR HET NOTARIAAT IN HET RESSORT ARNHEM-LEEUWARDEN

Kenmerk:        C/05/366051 / KL RK 20-20

beslissing van de kamer voor het notariaat

op de klacht van

[ naam klager sub 1 ],

wonende te [ woonplaats klager sub 1 ],

[ naam klager sub 2 ],

wonende te [ woonplaats klager sub 2 ],

[ naam klager sub 3 ],

wonende te [ woonplaats klager sub 3 ],

[ naam klager sub 4 ],

wonende te [ woonplaats klager sub 4 ],

klagers,

gemachtigde: [ naam gemachtigde ], wonende te [ woonplaats gemachtigde ],

tegen

mr. [ naam notaris ],

notaris te [ vestigingsplaats notaris ],

gemachtigde: mr. A. Oving, advocaat te Amsterdam.

Partijen worden hierna respectievelijk klagers en de notaris genoemd.

1.         Het verloop van de procedure

1.1.      Het verloop van de procedure blijkt uit:

-          de klacht, met bijlagen, van 6 februari 2020;

-          het verweer, met bijlage, van de notaris van 17 maart 2020;

-          de repliek, met bijlagen, van klagers van 1 mei 2020;

-          de dupliek van de notaris van 14 mei 2020;

-          de aanvullende stukken van klagers van 11 augustus 2020;

-          de e-mail van klagers van 29 oktober 2020;

-          de e-mail van de secretaris van de kamer aan klagers van 30 oktober 2020;

-          de aanvullende stukken van de notaris van 4 november 2020;

-          de e-mail van klagers van 9 november 2020.

1.2.      De klacht is ter zitting van 11 november 2020 behandeld, waarbij zijn verschenen klagers sub 2 en 3 tezamen met hun gemachtigde enerzijds en de notaris met zijn gemachtigde anderzijds. Allen hebben op de zitting het woord gevoerd, de gemachtigden aan de hand van door hen overgelegde pleitaantekeningen.

2.         De feiten

2.1.      De heer [ volledige naam van [ G ] (hierna: [ G ] ) was de zoon van klager sub 1 en de broer van klagers sub 2, 3 en 4.

2.2.      Op 12 maart 2019 is [ G ] opgenomen in het ziekenhuis vanwege klachten aan zijn been. Kort daarna heeft [ G ] een dubbel herseninfarct gehad en werd bij hem terminale kanker vastgesteld.

2.3.      Op 10 april 2019 heeft de vriendin van [ G ], mevrouw [ volledige naam van [ P ] (hierna: [ P ]), een bespreking gehad met mr. [ naam kandidaat-notaris ], kandidaat-notaris, op het kantoor van de notaris.

Op basis van die bespreking is een concepttestament opgesteld en verstuurd naar [ P ]. [ P ] zou een en ander met [ G ] gaan doornemen.

2.4.      Op 16 april 2019 is de notaris naar het ziekenhuis gegaan om het testament te passeren. Na een bespreking met [ G ] heeft de notaris het testament gepasseerd. In het testament is [ P ] tot enig erfgenaam benoemd.

2.5.      [ G ] is op 28 april 2019 overleden.

2.6.      Op 20 mei 2019 hebben klagers een gesprek gehad met de notaris over het testament van [ G ]. Omdat nog niet alle vragen van klagers beantwoord waren, heeft op 11 november 2019 een tweede gesprek tussen klagers sub 2 en 3, hun gemachtigde en de notaris plaatsgevonden.

3.         De klacht en het verweer

3.1.      Voor de bepaling van de omvang van de klacht vormt het klaagschrift het uitgangspunt. Klagers verwijten de notaris dat hij onvoldoende zorgvuldigheid heeft betracht bij de totstandkoming van het testament van [ G ]. In tegenstelling tot zijn eigen advies aan [ P ] om een arts in te schakelen, heeft de notaris het testament gepasseerd zonder dat een VIA-arts de wilsbekwaamheid van [ G ] heeft beoordeeld. Dit had wel gemoeten gezien de aard en het stadium van de ziekte van [ G ]. Ook is het testament gepasseerd zonder de wettelijk noodzakelijke getuigen. Klagers stellen dat er voldoende grond is om het testament nietig te verklaren.

Voorts verwijten klagers de notaris dat hij in de gesprekken van 20 mei 2019 en

11 november 2019 tegenstrijdige informatie heeft gegeven.

3.2.      Op het verweer van de notaris zal de kamer hierna, voor zover het verweer van belang is voor de beoordeling van de klacht, nader ingaan.

4.         De beoordeling

4.1.      Ingevolge artikel 93 lid 1 van de Wet op het notarisambt (hierna: Wna) zijn notarissen, toegevoegd notarissen en kandidaat-notarissen aan het tuchtrecht onderworpen ter zake van handelen of nalaten in strijd met hetzij enige bij of krachtens deze wet gegeven bepaling, hetzij met de zorg die zij behoren te betrachten ten opzichte van degenen te wier behoeve zij optreden en ter zake van handelen of nalaten dat een behoorlijk notaris, toegevoegd notaris of kandidaat-notaris niet betaamt. De kamer dient derhalve te onderzoeken of de handelwijze van de notaris een verwijtbare gedraging in de zin van dit artikel oplevert.

4.2.      Ter beoordeling ligt de vraag voor of de notaris voldoende zorgvuldigheid heeft betracht bij de beoordeling van de wilsbekwaamheid van [ G ] kort voorafgaand aan en ten tijde van het passeren van het testament.

4.4.      Klagers stellen dat sprake was van een hersenaandoening en terminale kanker waardoor [ G ] ernstig ziek was. Verder was [ G ] erg verward, vaak boos, versuft, niet in staat helder te denken en communiceren en mogelijk onder invloed van medicatie. Hij had vaak geen besef dat hij in het ziekenhuis was, wat bleek uit de verwarde opmerkingen die hij met grote regelmaat maakte. Volgens klagers was [ G ] een totaal andere persoon geworden. Dit beeld van [ G ] werd voor klagers bevestigd in gesprekken met vrienden die dicht bij hem stonden.

4.5.      De kamer overweegt dat de door klagers aangehaalde omstandigheden niet zonder meer meebrengen dat [ G ] niet in staat was zijn wil te bepalen. Wel gaven zij aanleiding om de wilsbekwaamheid nader te onderzoeken, hetgeen de notaris in zijn gesprek met [ G ] heeft gedaan.

4.6.      De notaris heeft aangevoerd dat hij gezien de fysieke conditie van [ G ] en het feit dat [ G ] zich al in het ziekenhuis bevond, zich voorafgaand aan zijn bezoek beraden heeft over de mogelijkheid om een arts  in te schakelen. De arts had wellicht – indien nodig – (medische) ondersteuning kunnen bieden. Voor de notaris was immers op dat moment niet geheel duidelijk in welke toestand hij [ G ] zou aantreffen. Het idee om een arts in te schakelen zag echter niet op een eventuele verklaring omtrent de wilsbekwaamheid van [ G ], omdat hier op voorhand geen aanleiding voor was.

Eenmaal aangekomen in het ziekenhuis heeft de notaris onder vier ogen met [ G ] gesproken. Hoewel [ G ] zeer vermoeid was, was hij volgens de notaris zeer wel in staat om in woord, zij het beperkt, aan te geven wat zijn wens was. [ G ] gaf duidelijk aan de notaris aan dat [ P ], met wie hij al veertien jaar een affectieve relatie had en met wie hij praktisch samenwoonde, de enige erfgename moest worden. Ook gaf [ G ] aan dat de verstandhouding tussen hem en zijn broers en zus verstoord was en dat hij absoluut geen contact met hen had en ook niet wenste.

De notaris heeft vervolgens meerdere vragen gesteld om de wil van [ G ] te verifiëren. In de volle overtuiging dat het testament de wil van [ G ] bevatte, dat [ G ] de inhoud ervan begreep en dat hij dat aan de notaris kenbaar heeft kunnen maken, heeft de notaris vervolgens het testament gepasseerd.

4.7.      De kamer overweegt dat de notaris tijdens zijn bespreking met [ G ] tot de conclusie is gekomen dat hij bekwaam was om zijn wil te bepalen. Het was in eerste instantie aan de notaris om vast te stellen of [ G ] voldoende bekwaam was om de inhoud van de akte te begrijpen. Slechts als daarover bij hem gerede twijfel zou bestaan, diende hij de verdere stappen, zoals genoemd in het Stappenplan, in overweging te nemen. Van die twijfel was bij de notaris geen sprake. Dat de notaris tot een andere conclusie had moeten komen, is niet of onvoldoende gebleken. De notaris heeft uitgebreid en onder vier ogen met [ G ] gesproken waarbij [ G ] duidelijk kon uitleggen wat zijn wens was en wat zijn beweegredenen hiervoor waren. Naar het oordeel van de kamer heeft de notaris niet onzorgvuldig gehandeld. De notaris kon en mocht concluderen dat [ G ] wilsbekwaam was om zijn testament op te maken.

4.8.      Voor wat betreft de communicatie tussen partijen na het overlijden van [ G ] overweegt de kamer als volgt. De taak van de notaris was beperkt tot het opstellen en passeren van het testament. Uit welwillendheid heeft de notaris – binnen de grenzen van zijn geheimhoudingsplicht – klagers een toelichting trachten te geven op de totstandkoming van het testament. Nu partijen een verschillende lezing hebben over de wijze waarop deze gesprekken zijn verlopen, kan de kamer zich daar geen oordeel over vormen.

4.9.      Gelet op voorgaande zal de kamer de klacht ongegrond verklaren.

5.         De beslissing

De kamer voor het notariaat in het ressort Arnhem-Leeuwarden

-          verklaart de klacht ongegrond.

Deze beslissing is gegeven door mr. I.C.J.I.M. van Dorp, voorzitter, mrs. G.J. Meijer,

H.J.T. Vos, M.R.H. Goossens en V. Oostra, leden, en in tegenwoordigheid van mr. K.K.H. Wagemaker, secretaris, door de voorzitter in het openbaar uitgesproken op 21 december 2020.

De secretaris

De voorzitter

Tegen deze beslissing van de kamer voor het notariaat kunnen partijen binnen dertig dagen na de datum van verzending van deze beslissing hoger beroep instellen bij het gerechtshof Amsterdam, Postbus 1312, 1000 BH Amsterdam.