Print
Download PDFECLI:NL:TGZRGRO:2017:20 Regionaal Tuchtcollege voor de Gezondheidszorg Groningen vp2017/09
| ECLI: | ECLI:NL:TGZRGRO:2017:20 |
|---|---|
| Datum uitspraak: | 26-09-2017 |
| Datum publicatie: | 26-09-2017 |
| Zaaknummer(s): | vp2017/09 |
| Onderwerp: | Grensoverschrijdend gedrag |
| Beslissingen: | Gegrond, geen maatregel |
| Inhoudsindicatie: | Klager, de voormalige werkgever van verweerster, verwijt verweerster grensoverschrijdend gedrag. Verweerster liet twee bewoners van de instelling, die een relatie met elkaar hebben, elkaar helpen met douchen. Dit gebeurde op verweersters initiatief en zonder overleg met de persoonlijke begeleiders en het team. Ook heeft zij een geluidsopname gemaakt van het gezamenlijk douchen en dit aan collega’s laten horen. Klacht deels gegrond, geen maatregel. |
Rep.nr. VP2017/09
26 september 2017
Def. 165
REGIONAAL TUCHTCOLLEGE VOOR DE GEZONDHEIDSZORG
TE GRONINGEN
Beslissing op de klacht van:
a,
gevestigd te B,
klager,
gemachtigde: C.
tegen
D,
destijds verpleegkundige te B,
verweerster,
BIG-reg.nr:
Het college heeft kennisgenomen van de volgende stukken:
- het klaagschrift met bijlagen van 15 mei 2017, ingekomen op 22 mei 2017;
- het verweerschrift met bijlagen van 13 juni 2017, ingekomen op 15 juni 2017.
De klacht is behandeld ter openbare zitting van 15 augustus 2017. Partijen zijn verschenen.
2. Vaststaande feiten
Voor de beoordeling van de klacht gaat het college uit van de volgende feiten.
2.1
Klager is de Raad van Bestuur van een instelling voor geestelijke gezondheidszorg, forensische gezondheidszorg en ouderenzorg.
2.2
Verweerster was als verpleegkundige werkzaam op een locatie voor beschermd wonen voor volwassenen met behoefte aan langdurige psychiatrische zorg behorend tot de instelling van klager te E. Verweerster was de persoonlijk begeleidster van de heer O.
2.3
De heer O. had een langdurige affectieve relatie met mevrouw K. Die relatie was binnen de zorginstelling van klager bekend. De heer O. en mevrouw K. hadden ieder een eigen verblijf in de zorginstelling, maar waren veel bij elkaar. Dat werd gefaciliteerd door de zorginstelling, bijvoorbeeld door plaatsing van twee bedden in één van de verblijven, zodat de heer O. en mevrouw gezamenlijk konden rusten en slapen. Er was geen protocol aanwezig binnen de zorginstelling ten aanzien van het omgaan met een dergelijke relatie tussen bewoners.
2.4
Verweerster heeft tijdens het wassen van de heer O. voorgesteld dat mevrouw K. - die daarbij regelmatig aanwezig was - haar zou helpen. Haar motief was deze bewoners een deel van hun autonomie terug te geven in het kader van rehabilitatie. Mevrouw K. heeft met het voorstel ingestemd en het wassen van de heer O. van verweerster gedeeltelijk overgenomen. Verweerster heeft op dat moment tijdelijk in de aangrenzende kamer plaatsgenomen. Verweerster heeft van het opvolgende gesprek tussen de heer O en mevrouw K. een geluidsopname gemaakt, zonder toestemming en medeweten van deze bewoners, omdat zij dat gesprek vertederend vond en dat binnen haar team wilde delen met haar collega’s.
2.5
Na deze gebeurtenis heeft verweerster de geluidsopname afgespeeld en gedeeld met de toen aanwezige collega’s. Op het onderling helpen wassen door deze twee bewoners werd niet negatief gereageerd binnen het team, al was er één collega die aangaf dat zelf om eigen redenen niet te zullen faciliteren, maar wel werd aangegeven dat de geluidsopname grensoverschrijdend was. Daarop heeft verweerster de geluidsopname verwijderd in de veronderstelling dat zij haar fout daarmee had rechtgezet.
2.6
Hierna heeft verweerster nog één keer dezelfde bewoners elkaar laten helpen bij het wassen, namelijk mevrouw K. bij het wassen van de heer O. Van het gezamenlijk wassen of douchen van de bewoners is op geen moment sprake geweest.
2.7
Enkele maanden na deze gebeurtenissen is door klager aan verweerster gemeld dat haar handelen grensoverschrijdend was en dat er een intern onderzoek zou worden ingesteld. Na afronding van het interne onderzoek, heeft klager op XX-XX-XXXX het handelen van verweerster gemeld aan de Inspectie voor de Gezondheidszorg, gevolgd door de mededeling op XX-XX-XXXX dat verweerster werd ontslagen wegens disfunctioneren. Aan de gebeurtenissen die aanleiding hebben gevormd voor het ontslag van verweerster is in de lokale media aandacht besteed.
2.8
De Inspectie voor de Gezondheidszorg heeft daaropvolgend een eigen onderzoek ingesteld, waarbij zowel klager als verweerster is gehoord. De conclusie in het onderzoeksrapport, van XX-XXXX, luidt - kort samengevat - dat verweerster door het maken van de geluidsopname de professionele grenzen niet in acht heeft genomen. Verweerster heeft dat tijdens het onderzoek onderkend en op haar eigen handelen voldoende gereflecteerd. Niet gebleken is dat er een structureel patroon van grensoverschrijdende gedragingen door verweerster heeft plaatsgevonden. Bij de beoordeling van het handelen van verweerster is de context en afdelingscultuur binnen de zorginstelling van klager meegewogen, waarbij blijkens het interne onderzoek van klager sprake was van ontoereikende (collegiale) sturing op kwaliteit van zorg en correctie. Er wordt geconcludeerd dat geen nadere maatregelen vereist zijn tegen verweerster, in het kader van de patiëntveiligheid en het bieden van goede zorg.
2.9
Bij beschikking van de Rechtbank, sector kanton, van XX-XX-XXXX is de arbeidsovereenkomst tussen de zorginstelling van klager en verweerster ontbonden met ingang van XX-XX-XXXX.
3. De klacht
Klager verwijt verweerster - zakelijk weergegeven - grensoverschrijdend gedrag en niet-professioneel handelen. Meer in het bijzonder verwijt klager verweerster:
1. dat zij twee bewoners elkaar heeft laten helpen bij het wassen, waarbij zij haar ongelijke positie tegenover de bewoners onvoldoende heeft onderkend;
2. dat zij hiervan zonder toestemming en medeweten van de bewoners een geluidsopname heeft gemaakt, waarbij zij haar beroepsgeheim heeft geschonden en inbreuk heeft gemaakt op de privacy van deze bewoners.
4. Het verweer
Verweerster heeft de klachten en de daaraan ten grondslag gelegde stellingen bestreden.
Voor zover nodig wordt daarop bij de beoordeling van de klachtonderdelen ingegaan.
5. Beoordeling van de klacht
5.1 Algemeen
Het college wijst er allereerst op dat het bij de tuchtrechtelijke toetsing van professioneel handelen er niet om gaat of dat handelen beter had gekund, maar om het geven van een antwoord op de vraag of de beroepsbeoefenaar bij het beroepsmatig handelen binnen de grenzen van een redelijk bekwame beroepsuitoefening is gebleven, rekening houdend met de stand van wetenschap ten tijde van het klachtwaardig geachte handelen en met hetgeen in de beroepsgroep ter zake als norm of standaard was aanvaard. Daarbij stelt het college voorop dat verweerster alleen kan worden aangesproken op haar eigen handelen en nalaten.
5.2 Eerste klachtonderdeel
Klager verwijt verweerster dat zij bij haar keuze om de bewoners elkaar te laten helpen bij het wassen grensoverschrijdend en onprofessioneel heeft gehandeld. Dat verwijt slaagt niet. Zoals verweerster niet heeft bestreden, was sprake van psychiatrische zorg voor volwassenen in de setting van begeleid wonen. De twee betrokken bewoners hadden een langdurige affectieve relatie, hetgeen binnen de zorginstelling van klager bekend was en ook werd gefaciliteerd, bijvoorbeeld door het plaatsen van een extra bed in het vertrek van één van deze bewoners, zodat zij gezamenlijk konden rusten en slapen. De relatie tussen de bewoners stond ook vermeld in hun begeleidingsplan. Daarnaast werd toegestaan dat de persoonlijke begeleiding en verzorging van de bewoners in elkaars aanwezigheid plaatsvond. Door klager is dat erkend ter zitting.
5.3
Onder deze omstandigheden is de keuze van verweerster om het voorstel te doen dat de bewoners elkaar zouden helpen bij het wassen, teneinde hun enige mate van autonomie terug te geven in het kader van hun behandeling, niet onbegrijpelijk. Niet is komen vast te staan dat verweerster dat voorstel heeft opgedrongen aan de bewoners of hen heeft geforceerd daarmee in te stemmen, nu zij gemotiveerd ter zitting heeft omschreven hoe de gang van zaken heeft plaatsgevonden. Daarbij heeft verweerster zeer uitgebreid gemotiveerd hoe zij tot het voorstel is gekomen, dat zij dat uitvoerig en zonder pressie met de bewoners heeft besproken en hoe zij de individuele belangen van de bewoners afzonderlijk ook in haar afweging heeft betrokken. Klager heeft daar onvoldoende tegenover gesteld dat tot een ander oordeel dient te leiden. Weliswaar had verweerster er goed aan gedaan om haar voorstel eerst vooraf in haar team en in het bijzonder met de persoonlijk begeleider van mevrouw K. te bespreken, maar nu zij individueel werkte en daarom niet eenvoudig over deze beslissing kon overleggen binnen haar team, is dat naar het oordeel van het college onvoldoende om aan verweerster terzake een tuchtrechtelijk verwijt te maken.
5.4
Bij dit oordeel heeft een rol gespeeld dat verweerster haar voorstel, en de uitvoering daarvan, direct nadat dit had plaatsgevonden heeft medegedeeld aan haar team waar het niet op kritiek kwam te staan of als grensoverschrijdend werd bestempeld. Dat bevestigt dat een duidelijke normstelling voor het omgaan met relaties tussen bewoners onderling ontbrak in de zorginstelling van klager en er geen specifiek protocol voorhanden was. Gelet hierop heeft verweerster naar het oordeel van het college niet in zodanige mate onbegrijpelijk en verwijtbaar gehandeld, dat de klacht gegrond dient te worden verklaard. Het eerste klachtonderdeeld is derhalve ongegrond.
5.5
Ten overvloede merkt het college nog op dat klager bij zijn klaagschrift geen afschrift
van het onderzoeksrapport van de Inspectie voor de Gezondheidszorg heeft gevoegd.
Nu het onderzoeksrapport van de Inspectie voor de Gezondheidszorg bij uitstek relevant
is voor de beoordeling van het handelen van verweerster en dat handelen van context
voorziet, acht het college die handelwijze van klager niet juist. Het ligt op de weg
van een professionele zorginstelling (en werkgever), dat zij bij het nemen van stappen
zoals in het onderhavige geval alle relevante informatie die zij voorhanden heeft
over het handelen van verweerster verstrekt, ook als haar dat niet direct zal baten.
5.6 Tweede klachtonderdeel
Wat betreft het maken van de geluidsopname van het gesprek tussen de betrokken bewoners,
kan verweerster wel tuchtrechtelijk een verwijt worden gemaakt. Zij heeft daarmee
niet professioneel gehandeld en de grenzen van een redelijk bekwame beroepsuitoefening
overschreden. Niet is komen vast te staan dat verweerster de geluidsopname buiten
haar afdelingsteam heeft afgespeeld of dat in het kader van een werkoverdracht niet
had mogen doen, zodat niet aangenomen kan worden dat verweerster haar beroepsgeheim
heeft geschonden. Dat neemt echter niet weg dat zij inbreuk heeft gemaakt op de levenssfeer
en privacy van de betrokken bewoners. Bij de kwetsbare groep waartoe de betreffende
bewoners behoren, had verweerster behoren in te zien dat het maken van een dergelijke
geluidsopname ongepast was, nog los van het feit dat zij de geluidsopname zonder medeweten
of toestemming van de bewoners heeft gemaakt. Het tweede klachtonderdeel is dus gegrond.
6. Slotsom
6.1
Het voorgaande in onderling verband en samenhang beschouwd, brengt het college tot de slotsom dat in de onderhavige procedure is komen vast te staan dat verweerster in strijd met de geldende beroepsnormen heeft gehandeld, doordat zij zonder toestemming en medeweten van twee bewoners een geluidsopname heeft gemaakt van hun gesprek in de privésfeer. Dienaangaande treft verweerster tuchtrechtelijk een verwijt, zodat de klacht in zoverre gegrond wordt verklaard.
6.2
Het college zal het opleggen van een tuchtrechtelijke maatregel evenwel achterwege laten op grond van het navolgende. Verweerster heeft door omstandigheden, die zij ter zitting nader heeft toegelicht, aanvankelijk niet ingezien dat zij grensoverschrijdend handelde door de geluidsopname te maken. Zo werd binnen het team waarin verweerster werkzaam was vaker privacygevoelige informatie gedeeld door haar collega’s, zoals foto’s van dagactiviteiten en patiënten, onder meer via Whatsapp. Het gebruik van mobiele telefoons onder werktijd op de afdeling van verweerster was daarbij niet ongebruikelijk. Direct na het afspelen van de geluidsopname aan haar collega’s heeft verweerster alsnog blijk gegeven in te zien dat haar handelen onacceptabel was en heeft zij nadien de geluidsopname verwijderd. Verweerster heeft ook tijdens de opvolgende onderzoeken door de interne onderzoekscommissie van klager en de Inspectie voor de Gezondsheidszorg steeds gereflecteerd op haar handelen, inzicht getoond en erkend dat zij door het maken van de geluidsopname niet professioneel heeft gehandeld. Verweerster heeft tijdens die onderzoeken - en ook ter zitting weer - spijt betuigd over de gang van zaken en op overtuigende wijze duidelijk gemaakt dat zij daar voor de toekomst lering uitgetrokken heeft.
6.3
Voorts weegt het college in het kader van de op te leggen maatregel mee dat verweerster
naar aanleiding van de gebeurtenissen, die klager in deze aan het college voorlegt,
is ontslagen. Aan de juridische procedure tot ontbinding van de arbeidsovereenkomst
tussen klager en verweerster is door de media in negatieve zin aandacht besteed. Een
en ander heeft op verweerster, zo heeft zij ter zitting verklaard, een dusdanige impact
gehad, dat zij thans arbeidsongeschikt is. Het college is van oordeel dat verweerster
door het verlies van haar werk en de negatieve mediapubliciteit en haar arbeidsongeschikheid
al zwaar is gestraft. Gelet hierop, alsmede op de mate van onzorgvuldigheid van het
handelen van verweerster en het door haar getoonde inzicht in haar handelen, acht
het college het opleggen van een maatregel in dit geval daarom niet meer doelmatig
en gerechtvaardigd.
7. Beslissing
Het Regionaal Tuchtcollege voor de Gezondheidszorg te Groningen:
- verklaart de klacht, voor zover deze betrekking heeft op het maken van de geluidsopname, gegrond, zonder oplegging van een maatregel;
- verklaart de klacht voor het overige ongegrond en wijst deze af.
Aldus gegeven door:
mr. P.W.M. Huisman, voorzitter,
mr. H.C.B. van de Meer, lid-jurist,
drs. A. Timmerman, lid-beroepsgenoot,
G.J.T. Kooiman, lid-beroepsgenoot,
drs. P.A. Arnold, lid-beroepsgenoot,
bijgestaan door mr. J.R. Hurenkamp, secretaris
en in het openbaar uitgesproken op 26 september 2017 door mr. J.G.W. Lootsma-Oude Nijeweme, voorzitter, in tegenwoordigheid van mr. J.W. Sijnstra-Meijer, secretaris.
De secretaris: De voorzitter:
Tegen deze beslissing kan binnen zes weken na de dag van verzending van het afschrift ervan schriftelijk hoger beroep worden ingesteld bij het Centrale Tuchtcollege voor de Gezondheidszorg door: a. de klager en/of klaagster, voor zover de klacht is afgewezen, of voor zover hij/zij niet-ontvankelijk is verklaard; b. degene over wie is geklaagd; c. de hoofdinspecteur of de regionale inspecteur van de volksgezondheid, wie de aangelegenheid uit hoofde van de hun toevertrouwde belangen aangaat. Het tot het Centrale Tuchtcollege voor de Gezondheidszorg gerichte beroepschrift wordt ingezonden bij de secretaris van het Regionaal Tuchtcollege voor de Gezondheidszorg te Groningen, door wie het binnen de beroepstermijn moet zijn ontvangen.