ECLI:NL:TNOKMID:2011:YC0738 Kamer van toezicht Middelburg KvT 2/2011

ECLI:	ECLI:NL:TNOKMID:2011:YC0738
Datum uitspraak:	09-06-2011
Datum publicatie:	29-12-2011
Zaaknummer(s):	KvT 2/2011
Onderwerp:	Personen- en Familierecht
Beslissingen:	Klacht ongegrond
Inhoudsindicatie:	Klager ondanks ontbreken van volmacht van executeur-testamentair ontvankelijk in klacht, nu klacht eveneens betrekking heeft op door hem verstuurde nota aan notaris ter zake door hem verrichte werkzaamheden. Klacht dat notaris de executeur-testamentair misleidt is ongegrond. Voor zover klager stelt dat notaris de verplichtingen van de executeur te weinig heeft genuanceerd, is de klacht eveneens ongegrond. Onbegrijpelijk dat klager voor door hem verrichte werkzaamheden een nota aan notaris heeft verstuurd. Notaris heeft klager geen opdracht gegeven tot het verrichten van werkzaamheden.

KAMER VAN TOEZICHT OVER DE NOTARISSEN EN KANDIDAAT-NOTARISSEN TE MIDDELBURG

Beslissing van 9 juni 2011 in de zaak van

KvT 2/2011 

[naam klager] ,

wonende te [woonplaats],

klager,

in persoon,

tegen:

[naam notaris] ,

notaris te [woonplaats],

verweerster,

in persoon.

Partijen zullen verder worden aangeduid als klager en de notaris.

1. Het verloop van de procedure

Klager heeft zich bij brief, ingekomen op 7 februari 2011, gewend tot de Kamer van Toezicht te Middelburg, hierna de Kamer, met een klacht tegen de notaris. Bij brief van 17 februari 2011 heeft de notaris op de klacht gereageerd. Een afschrift van deze brief is verzonden aan klager.

Door de voorzitter is de klacht ter kennis van de Kamer gebracht. De mondelinge behandeling van de klacht heeft plaatsgevonden ter openbare vergadering van de Kamer van 26 april 2011. Daarvan is proces-verbaal opgemaakt.

2. De feiten

2.1. Op 11 januari 2010 is overleden de heer [naam erflater].

2.2. De heer [naam executeur-testamentair] is benoemd tot executeur-testamentair in de nalatenschap van erflater. De notaris zond hem op 22 januari 2010 vier afschriften van de notariële verklaring van executele.

2.3. Erfgenamen zijn de echtgenote van [naam executeur-testamentair], [naam schoonzus 1] en [naam schoonzus 2] (twee schoonzusters van [naam executeur-testamentair] en twee kinderen van een overleden schoonzus.

2.3. Klager heeft een belastingadvieskantoor. [naam executeur-testamentair] heeft het kantoor van klager ingeschakeld voor de verzorging van de aangifte successierecht en voor advies en hulp bij het beheer van de nalatenschap en het afleggen van de eindrekening en -verantwoording.

2.4. Op 25 november 2010 hebben [naam schoonzus 1] en [naam schoonzus 2] de notaris verzocht om de executeur te verzoeken de eindrekening en -verantwoording af te leggen aan de notaris, dan wel de eindrekening en -verantwoording namens hen te controleren.

2.5. Bij brief van 26 november 2010 heeft de notaris aan [naam executeur-testamentair] het volgende meegedeeld:

“Geachte [naam executeur-testamentair],

Op 22 januari ontving u het afschrift van de notariële akte waaruit blijkt dat u door [naam erflater] bent benoemd tot executeur in zijn nalatenschap.

Als executeur heeft u een aantal wettelijke verplichtingen.

- U heeft tot taak de schulden van de nalatenschap te voldoen (artikel 4:144 lid 1 B.W.).

- U heeft tot taak de goederen van de nalatenschap te beheren (artikel 4:144 lid 1 B.W.). U mag echter niet zelfstandig over de goederen van de nalatenschap beschikken (verdelen, verkopen e.d.).

- Alleen indien dat voor de voldoening van schulden nodig is mag u zonder ruggespraak goederen verkopen (artikel 4:147 lid 1 B.W.).

- U heeft de wettelijke plicht, de erfgenamen de gewenste inlichtingen te geven (artikel 4:148 B.W.).

- U dient op grond van het bepaalde in artikel 4:151 B.W. bij het voltooien van uw werk rekening en verantwoording aan de erfgenamen af te leggen.

Uw schoonzusters die als erfgenamen tot de nalatenschap geroepen zijn, hebben mij thans verzocht om u namens hen te verzoeken, aan te geven hoe ver u bent met de betaling van de schulden van de nalatenschap en om u, indien u uw werkzaamheden heeft voltooid, te verzoeken om aan mij rekening en verantwoording af te leggen.

Beleefd verzoek ik u hierover contact met mij op te nemen.”

2.6. Bij brief van 4 januari 2011 heeft klager namens [naam executeur-testamentair] op de brief van 26 november 2010 van de notaris gereageerd. Klager deelt onder meer het volgende mee

“De werkzaamheden van de executeur zijn in een eindstadium: de successierechten zijn recentelijk betaald en er volgt nog een belastingteruggaaf, te verwachten binnen afzienbare tijd.

Zodra de werkzaamheden voltooid zijn ontvangen alle erfgenamen een verantwoording, zoals gebruikelijk.

De afspraak op uw kantoor met de executeur-testamentair kan geen doorgang vinden. U wordt uitdrukkelijk verzocht alle zaken inzake de boedel met ondergetekende af te handelen.

De boekhouding inzake het beheer bevindt zich op ons kantoor en kan daar - na telefonische afspraak - worden ingezien.

Aangenomen wordt dat u handelt namens een drietal erfgenamen. Er wordt uitdrukkelijk op gewezen dat de kosten van uw werkzaamheden uitsluitend voor rekening van de opdrachtgevers komen. Dit geldt ook voor de extra kosten welke (onnodig) door ons moeten worden gemaakt uitsluitend ten behoeve van uw opdrachtgevers .”

2.7. Bij brief van 6 januari 2011 heeft klager de notaris een nota gestuurd ad € 242,00 ter zake door hem verrichte werkzaamheden namens [naam executeur-testamentair] op verzoek van de notaris. In de brief wordt onder meer meegedeeld:

“Bijgevoegde declaratie is dan ook aan u gericht en kunt u desgewenst in rekening brengen bij uw opdrachtgevers. Zodra deze is betaald en alle overige zaken zijn afgewikkeld zullen wij uw cliënten een verantwoording sturen namens de executeur”. 

2.8. De notaris heeft bij brief van 7 januari 2011 gereageerd. Zij deelt onder meer mee dat de rekening en verantwoording aan de hand van de successieaangifte en de bankafschriften had kunnen plaatsvinden, zonder dat [naam executeur-testamentair] daarvoor verdere boekhoudkundige hulp nodig had. De notaris deelt voorts mee dat zij [naam executeur-testamentair] telefonisch heeft bevestigd dat aan haar tussenkomst voor hem geen verdere kosten zouden zijn verbonden. Tevens deelt zij mee dat zij de declaratie van klager niet zal voldoen, nu zij hem geen opdracht heeft gegeven tot het verrichten van een dienst.   

Een kopie van deze brief heeft de notaris verstuurd aan [naam executeur-testamentair], [naam schoonzus 1] en [naam schoonzus 2].

2.9. Klager heeft hierop gereageerd bij brief van 12 januari 2011, waarop de notaris heeft gereageerd bij brief van 13 januari 2011. Een kopie van deze brieven heeft de notaris verstuurd aan [naam executeur-testamentair], [naam schoonzus 1] en [naam schoonzus 2].

2.10. Klager vordert in een procedure bij de kantonrechter te Middelburg betaling van de factuur door de notaris.

3. De klacht en het verweer van de notaris

3.1. Klager stelt dat de notaris heeft gehandeld c.q. nagelaten in strijd met hetgeen een behoorlijk notaris betaamt. Hij verwijt de notaris dat zij zijn cliënt - in zijn functie als executeur-testamentair - misleidt, met als doel onnodig omzet te creëren, te declareren aan erfgenamen die de notaris vertegenwoordigt.

3.1.1. Klager stelt dat de notaris de executeur misleidt, in de eerste plaats door in de brief van 26 november 2010 te stellen dat de executeur volgens art. 4:148 BW - ook tussentijds - verplicht is alle gewenste inlichtingen aan de erfgenamen te verstrekken, zonder dit te nuanceren.

In voornoemde brief wordt geen reden vermeld op grond waarvan de executeur eerst de notaris zou moeten inlichten alvorens hij verslag doet aan alle erfgenamen. Bovendien was er al een aanzienlijk bedrag aan de erfgenamen uitgekeerd en is het overlijden nog vrij recent (met name een notaris hoort te weten dat er enige tijd verstrijkt alvorens de successieaangifte definitief is). Indien het beheer buitengewoon lang duurt en er aanwijzingen zijn van onrechtmatig handelen of indien de executeur voordeel zou hebben zijn beheerperiode te rekken is het voorstelbaar dat erfgenamen ongeduldig of argwanend worden. Hiervan is in casu niets gebleken.   

In de tweede plaats misleidt de notaris de executeur door hem wijs te maken dat zij zogenaamd niet begrijpt dat klager, de belastingadviseur, de verantwoording inzake het beheer samen met de executeur opstelt en dat de notaris - middels een eenvoudig telefonisch contact met deze adviseur - direct alle benodigde gegevens kan verkrijgen zonder persoonlijk ter zake werk te verrichten.   

De handelwijze van de notaris is duidelijk gericht op de profilering van zichzelf en verhoging van haar eigen declarabele omzet. Daarvoor valt zij de executeur onnodig lastig en handelt zij bewust niet efficiënt, aldus klager. Uitsluitend als gevolg van deze handelwijze is op 4 januari 2011 door klager extra advies en bemiddeling gegeven aan de executeur. Omdat de werkzaamheden door de notaris waren opgeroepen is ter zake een declaratie aan de notaris gestuurd. Deze weigert echter het bedrag van € 242,00 te voldoen.

Tenslotte is het volgens klager verwerpelijk dat de notaris, ondanks het uitdrukkelijke verzoek van klager om alle zaken betreffende de boedel via klager af te handelen, afschriften van haar brieven aan klager aan de executeur blijft sturen en zelfs hem nogmaals verzoekt op haar kantoor langs te komen, zonder klager hiervan in kennis te stellen.

3.2. De notaris voert verweer. Zij vraagt zich af of klager ontvankelijk is in zijn klacht, nu geen van de drie cliënten [naam executeur-testamentair], [naam schoonzus 1] en [naam schoonzus 2] van wie zij een opdracht tot het verrichten van werkzaamheden heeft gehad zich rechtstreeks bij haar heeft beklaagd over de wijze waarop zij haar werkzaamheden heeft verricht of heeft trachten te verrichten.

De notaris betwist dat zij [naam executeur-testamentair] heeft misleid. Twee van de erfgenamen, [naam schoonzus 1] en [naam schoonzus 2], waren niet tevreden over de informatievoorziening door de executeur. Zij wilden dat de eindrekening en -verantwoording op het kantoor van de notaris zou worden afgelegd, dan wel door of namens hen zou worden gecontroleerd. De notaris heeft deze opdracht aangenomen.

In de brief van 26 november 2010, waarin zij [naam executeur-testamentair] uitnodigt om een afspraak te maken, staat dat zijn schoonzusters de notaris hebben verzocht inlichtingen te vragen en [naam executeur-testamentair] te verzoeken aan de notaris rekening en verantwoording af te leggen. In de brief geeft de notaris voorts aan dat de executeur verplicht is aan de erfgenamen rekening en verantwoording af te leggen. Nergens in de brief staat dat de notaris de bevoegdheid heeft om rekening en verantwoording te vragen. In een telefoongesprek met [naam executeur-testamentair] begin december 2010 heeft de notaris nogmaals uitgelegd wat de reden was van haar verzoek. [naam executeur-testamentair] gaf aan dat hij klager had ingeschakeld. De notaris heeft uitgelegd dat zij toch een afspraak met hem wilde maken, omdat zijn schoonzusters wilden dat de notaris de rekening- en verantwoording zou afnemen/controleren. Klager heeft bovendien in januari 2010, toen hij op het kantoor van de notaris is geweest in verband met zijn opdracht om een verklaring van executele op te maken, een mondelinge toelichting gehad en normaliter ook de infokaart omtrent het executeursschap van de KNB meegekregen.

De notaris betwist dat zij onnodig omzet wenst te creëren. Zij voert aan dat het verzoek om de rekening en verantwoording via haar kantoor te laten verlopen niet van haar zelf uitging.

De notaris voert verder aan dat het [naam executeur-testamentair] vrij staat de opstelling van de eindrekening en -verantwoording te laten verzorgen door klager, doch dat de nota van de in dit kader door klager verrichte werkzaamheden niet aan de notaris uitgebracht behoord te worden. De notaris stelt dat zij niet van hem heeft verlangd dat hij de eindrekening en -verantwoording op papier zou aanleveren. [Naam executeur-testamentair] had alleen even langs moeten komen met de bankafschriften en eventueel met een kopie van de successieaangifte; niet omdat de notaris dat wilde, maar omdat [naam schoonzus 1] en [naam schoonzus 2] dat wilden. 

De notaris stelt tenslotte dat zij correspondentie aan [naam executeur-testamentair] en de dames [naam schoonzus 1] en [naam schoonzus 2] is blijven verzenden, omdat geen van hen haar ooit heeft laten weten daar geen prijs op te stellen.

Klager heeft blijkbaar het gevoel gehad dat de notaris werkzaamheden naar zich toe wenste te trekken, waarvoor [naam executeur-testamentair] hem opdracht had gegeven. Klager is zich kennelijk niet bewust geweest van het feit dat de rol van de notaris een heel andere was, namelijk die van de door de dames [naam schoonzus 1] en [naam schoonzus 2] ter controle ingeschakelde derde.

4. De beoordeling

4.1. Klager heeft weliswaar geen volmacht overgelegd van [naam executeur-testamentair], waaruit blijkt dat de klacht namens [naam executeur-testamentair] is ingediend, maar nu de klacht tevens betrekking heeft op een door klager aan de notaris verstuurde nota ter zake door hem verrichte werkzaamheden, acht de Kamer klager ontvankelijk in zijn klacht.

4.2. Gelet op de formulering van de klacht dient met name onderzocht te worden of de notaris een verwijt kan worden gemaakt van enig handelen of nalaten in strijd met de zorg die zij als notaris behoort te betrachten en/of in strijd met de zorg die een notaris betaamt.

4.3. Met betrekking tot de brief van de notaris aan [naam executeur-testamentair] van 26 november 2010 overweegt de Kamer dat de inhoud van de brief de Kamer correct voorkomt. In de brief staat duidelijk vermeld dat de schoonzusters van [naam executeur-testamentair] de notaris hebben verzocht inlichtingen te vragen en [naam executeur-testamentair] te verzoeken aan de notaris rekening en verantwoording af te leggen. Voor zover klager stelt dat uit de brief zou volgen dat de notaris enige bevoegdheid heeft ten aanzien van het beheer van de nalatenschap, kan de Kamer klager niet volgen. De notaris geeft in de brief duidelijk aan dat de executeur verplicht is aan de erfgenamen rekening en verantwoording af te leggen.

Voor zover klager stelt dat de notaris de verplichtingen van de executeur te weinig heeft genuanceerd, heeft de notaris onweersproken gesteld dat klager hieromtrent een mondelinge toelichting heeft gehad en normaliter ook de infokaart omtrent het executeursschap van de KNB meegekregen. Naar het oordeel van de Kamer treft de notaris geen enkel verwijt.

De Kamer acht het, gelet op de feitelijke omstandigheden en het verweer van de notaris, onbegrijpelijk dat klager voor de door hem verrichte werkzaamheden een nota aan de notaris heeft gestuurd. Vast staat dat de notaris klager geen opdracht heeft gegeven tot het verrichten van werkzaamheden. De Kamer acht het des te meer onbegrijpelijk dat door de juridische procedure over de betaling van de nota de nalatenschap van erflater niet afgewikkeld wordt.

4.4. Hetgeen klager overigens met betrekking tot zijn klacht heeft aangevoerd leidt, gelet op het verweer van de notaris, niet tot de conclusie dat de notaris klachtwaardig heeft gehandeld.

5. De beslissing

De Kamer van Toezicht over de notarissen en kandidaat-notarissen te Middelburg:

- verklaart de klacht ongegrond.

Deze beslissing is gegeven door mrs. L.A.M. van Dijke , voorzitter, C. Kool, H. Quispel, J.P. Loof, en S. Lettinga, leden in tegenwoordigheid van mr. F.A.C.M. Maandag-Leussink, secretaris, en uitgesproken op 9 juni 2011.

Hoger beroep tegen vorenstaande beslissing is mogelijk door indiening van een verzoekschrift bij de griffie van het gerechtshof te Amsterdam (Prinsengracht 436, correspondentieadres Postbus 1312, 1000 BH Amsterdam) binnen dertig dagen na dagtekening van de aangetekende brief waarbij deze beslissing aan u is toegezonden.