Print
Download PDFECLI:NL:TADRAMS:2022:84 Raad van Discipline Amsterdam 22-040/A/NH
| ECLI: | ECLI:NL:TADRAMS:2022:84 |
|---|---|
| Datum uitspraak: | 16-05-2022 |
| Datum publicatie: | 27-05-2022 |
| Zaaknummer(s): | 22-040/A/NH |
| Onderwerp: |
|
| Beslissingen: | Regulier |
| Inhoudsindicatie: | Raadsbeslissing. Ongegronde klacht advocaat wederpartij. Voor zover klaagster verweerder verwijt ten onrechte beslag te hebben gelegd, geldt dat het aan de civiele rechter en niet aan de tuchtrechter is om de rechtmatigheid van een gelegd beslag te beoordelen. De toets door de tuchtrechter is op dit punt een terughoudende, namelijk het onnodig of onevenredig schaden van de belangen van de wederpartij zonder redelijk doel. Daarvan is niet gebleken. Voor zover klaagster meent dat sprake is van schending van gedragsregel 6 lid 2 is ook hiervan niet gebleken. De regel dat een advocaat gehouden is om alvorens hij overgaat tot het nemen van executiemaatregelen zijn wederpartij van zijn voornemen in kennis te stellen, geldt namelijk niet voor het leggen van conservatoir beslag, waarvan in dit geval sprake was. Tot slot heeft verweerder niet gehandeld in strijd met gedragsregel 8. Verweerder mocht afgaan op het feitenmateriaal dat zijn cliënte hem had verschaft. |
Beslissing van de Raad van Discipline in het ressort Amsterdam
van 16 mei 2022
in de zaak 22-040/A/NH
naar aanleiding van de klacht van:
klaagster
over:
verweerder
1 VERLOOP VAN DE PROCEDURE
1.1 Op 16 juli 2021 heeft klaagster bij de deken van de Orde van Advocaten in het
arrondissement Noord-Holland (hierna: de deken) een klacht ingediend over verweerder.
1.2 Op 13 januari 2022 heeft de raad het klachtdossier met kenmerk td/ns/1488525
van de deken ontvangen.
1.3 De klacht is behandeld op de zitting van de raad van 1 april 2022. Voor klaagster
was haar bestuurder, de heer V - via videoverbinding - ter zitting aanwezig. Ook verweerder
was ter zitting aanwezig. Van de behandeling is proces-verbaal opgemaakt.
1.4 De raad heeft kennisgenomen van het in 1.2 genoemde klachtdossier en van de
op de inventarislijst genoemde bijlagen 1 tot en met 5. Ook heeft de raad kennisgenomen
van het bij e-mailbericht van 7 maart 2022 door verweerder nagezonden stuk.
2 FEITEN
2.1 Voor de beoordeling van de klacht gaat de raad, gelet op het klachtdossier
en de op de zitting afgelegde verklaringen, uit van de volgende feiten.
2.2 Klaagster is eigenaresse van een pand aan de Ridderstraat 29 te Haarlem (hierna:
het pand). Dit gebouw is in 2010 en 2011 verbouwd door B Bouw.
2.3 Omdat klaagster niet in staat bleek te zijn om de voor deze werkzaamheden verschuldigde
vergoeding volledig te voldoen, heeft zij met B Bouw een geldleningsovereenkomst gesloten
voor een bedrag van € 175.000,-.
2.4 Bij een akte van cessie van 13 februari 2013 is de vordering van B Bouw gecedeerd
aan mevrouw B. Op 14 oktober 2013 bedroeg de schuld aan mevrouw B nog € 80.000,-.
Overeengekomen werd dat klaagster 5 % rente zou betalen over de openstaande schuld
en dat de schuld op 8 november 2022 opeisbaar zou zijn.
2.5 Mevrouw B heeft verweerder gevraagd namens haar in deze kwestie op te treden.
Bij brief van 23 oktober 2019 heeft verweerder klaagster gesommeerd om de achterstallige
rente ter hoogte van € 3.331,54 en de buitengerechtelijke kosten van € 554,30 uiterlijk
op 31 oktober 2019 te voldoen.
2.6 Op 4 november 2019 heeft klaagster geantwoord dat zij verwachtte over circa
twee weken de helft van de openstaande rentenota’s te kunnen betalen en voor 5 december
2019 het restant.
2.7 Mevrouw B heeft op 4 november 2019 - na daartoe door de voorzieningenrechter
van de rechtbank Noord-Holland verleend verlof - conservatoir beslag laten leggen
op de het pand.
2.8 Bij vonnis in incident van 6 mei 2020 heeft de rechtbank onder meer bepaald
dat het beslag de levering van de onroerende zaak waarop het rust niet blokkeert indien
en zodra de notaris overeenkomstig een daartoe door klaagster gegeven opdracht van
de verkoopopbrengst een bedrag van € 110.000,- als zekerheid voor de voldoening van
de vorderingen van mevrouw B in depot houdt en dat het beslag vanaf het moment van
levering geacht moet worden op dit depot te rusten.
2.9 Het pand aan de Ridderstraat 29 te Haarlem is belast met een hypotheekrecht
van € 1.270.000,-. In december 2020 heeft klaagster het pand te koop aangeboden voor
€ 1.650.000,-.
2.10 Bij vonnis van 23 december 2020 van de rechtbank Noord-Holland zijn de vorderingen
van mevrouw B tot betaling van de rente en beslagkosten toegewezen en is de vordering
van mevrouw B tot betaling van de hoofdsom afgewezen. Mevrouw B is veroordeeld tot
opheffing van het beslag onder de voorwaarde dat klaagster bij zou zijn met de rentebetaling.
2.11 Tegen dit vonnis heeft mevrouw B hoger beroep ingesteld.
2.12 Bij e-mailbericht van 29 januari 2021 heeft klaagster mevrouw B bericht dat
op basis van het vonnis van 23 december 2020 een totaalbedrag van € 5.844,05 aan haar
is overgemaakt. Mevrouw B is daarbij verzocht het beslag door te halen, hetgeen zij
heeft gedaan.
2.13 Op 3 juni 2021 heeft klaagster het pand voor een bedrag € 1.475.000,- verkocht
aan de heer E. De overdracht heeft op 1 augustus 2021 plaatsgevonden.
2.14 Nadat mevrouw B verweerder had bericht dat de rente over de maanden april,
mei en juni 2021 niet betaald was, heeft verweerder in overleg met mevrouw B besloten
de voorzieningenrechter van de rechtbank Noord-Holland verlof te verzoeken om (derde)beslag
te mogen leggen onder deze koper en de betrokken notaris. Op 5 juli 2021 heeft de
rechter het verlof verleend en op 9 juli 2021 zijn de beslagen gelegd.
2.15 Klaagster heeft op 16 juli 2021 bij de deken een klacht ingediend over verweerder.
2.16 Bij per e-mailbericht van 13 juli 2021 verzonden brief van 12 juli 2021 heeft
klaagster mevrouw B meegedeeld dat klaagster in 2017 betalingen onverschuldigd heeft
verricht en mevrouw B in dat verband verzocht het door haar te veel betaalde bedrag
van € 2.344,97 terug te betalen.
2.17 Mevrouw B heeft bij e-mailbericht van 17 juli 2021 de volgende reactie gestuurd:
“Er ligt een vonnis. Eind januari heb je zelf een berekening gemaakt van wat je op
grond van dat vonnis moest betalen. Nu heb ik het fout gedaan omdat jouw berekening
niet klopt? Ik kan daar niets mee. De betalingen die ik van je ontving zijn gewoon
verwerkt in de overzichten. Je kunt je (dure) advocaat vragen naar wat artikel 6:39
lid 2 BW betekent voor je betoog over onverschuldigde betaling. Het beslag is gelegd
om te voorkomen dat de opbrengst van de verkoop verdwijnt. Jouw reactie onderstreept
dat dat hoognodig is. Je kunt een punt achter dit gedoe zetten door de lening af te
lossen (…).”
2.18 Bij e-mailbericht van 19 juli 2021 heeft klaagster mevrouw B, voor zover relevant,
als volgt geantwoord: “In plaats van weer te schermen met je advocaat en regels uit
het BW, zou je beter tijd kunnen steken in het voeren van een goede administratie
en heel triest dat je, ondanks dat je door de rechter al op de vingers getikt bent,
toch weer beslag laat leggen. (…) De berekening die in januari is opgesteld, is geschied
puur op basis van het vonnis…Daarna is gebleken dat er in 2017 en 2019 onverschuldigde
betalingen over 2016 en 2018 hebben plaatsgevonden (dus op betalingen waarvan de vervaldag
was verstreken). De verrekening die ik voorgesteld heb van de betalingen van november
en december 2019, die dus betrekking hadden op de facturen die t/m heden vervallen
waren (…) valt dus niet onder dit artikel. Alle overige betalingen zijn gedaan nadat
de facturen vervallen waren. Mijn berekening van januari bestond slechts uit het uitvoeren
van het vonnis. Niets meer en niets minder. Daarna is dus gebleken dat er facturen
dubbel betaald zijn, en dus als onverschuldigde betalingen moeten worden gezien. Als
jij ervan overtuigd bent dat dit goed verwerkt is, dan verzoek ik je hierbij vriendelijk
om mij overzicht te sturen van jouw boekhouding, waarin deze betalingen zijn afgeletterd
en tegen welke facturen. Overigens vind ik het niet zo chique van je dat je op de
proppen komt met een opmerking over mijn (dure) advocaat. Het feit dat je onrechtmatige
acties laat uitvoeren door jouw advocaat zorgt er inderdaad voor dat je mij onnodig
op kosten jaagt. Het vonnis dat er ligt heeft al aangegeven dat het inzetten van een
dermate zwaar middel (beslaglegging) voor een klein uitstaand bedrag, niet standhoudt
en dat de lening pas opeisbaar is in november 2022. En je daarom dus mijn advocaatkosten
moest betalen. Dat er geld zou verdwijnen na de verkoop van het pand is nog steeds
onzin. Ook deze reactie geeft aan dat je het daar alleen maar om te doen is. Wacht
de uitkomst van het hoger beroep af. Dan kunnen we verder praten. (…)”
2.19 Bij e-mailbericht van 20 juli 2021 heeft mevrouw B erkend dat klaagster inderdaad
een bedrag van in totaal € 1.369,62 onverschuldigd heeft betaald, maar dat zij dit
bedrag beschouwde als vooruitbetaalde rente, aangezien klaagster over de maanden augustus
tot met december van dat jaar nog € 1.666,65 aan rente verschuldigd was. Omdat het
pand verkocht was heeft mevrouw B klaagster twee opties voorgelegd om tot een afwikkeling
te komen; ofwel bij de overdracht van het pand op 1 augustus 2021 het verschuldigde
bedrag € 80.000,- vanuit het beslag direct over te maken aan haar bankrekening; ofwel
het beslag te laten voortduren tot november 2022, waarna het verschuldigde bedrag
van € 80.000,- vermeerderd met eventuele niet betaalde rente en gerechtelijke kosten
op haar rekening zouden worden betaald. Het voorstel zou op 1 augustus 2021 vervallen.
2.20 Bij e-mailbericht van 12 augustus 2021 heeft mevrouw B klaagster een nieuw
voorstel gedaan om tot een afronding van de zaak te komen. Wanneer klaagster zou instemmen
met betaling van € 85.000,- uit de verkoopopbrengst van het pand, dan zou de rest
aan klaagster uitgekeerd kunnen worden en zouden partijen elkaar voor het overige
over en weer algehele in finale kwijting verlenen.
2.21 De voorstellen van mevrouw B hebben niet geleid tot afwikkeling van het geschil.
2.22 Op 11 januari 2022 heeft het gerechtshof Amsterdam arrest gewezen in het door
mevrouw B ingestelde hoger beroep tegen het vonnis van de rechtbank Noord-Holland
van 23 december 2020. In rechtsoverweging 3.10 heeft het gerechtshof geoordeeld dat
het beslag terecht is gelegd voor zowel de hoofdsom als de achterstallige rentebetalingen.
3 KLACHT
3.1 De klacht houdt, zakelijk weergegeven, in dat verweerder tuchtrechtelijk verwijtbaar
heeft gehandeld als bedoeld in artikel 46 Advocatenwet. Klaagster verwijt verweerder
dat hij niet heeft gehandeld zoals het een behoorlijk advocaat betaamt, vanwege het
volgende.
a) Verweerder heeft onredelijk en te zware middelen gebruikt om de verkoop van
het pand te verhinderen;
b) Verweerder heeft op oneigenlijke gronden beslag gelegd op de overwaarde van
het pand;
c) Verweerder heeft vooraf geen melding gedaan over de op handen zijnde beslaglegging.
4 VERWEER
4.1 Verweerder heeft tegen de klacht verweer gevoerd. De raad zal hierna, waar
nodig, op het verweer ingaan.
5 BEOORDELING
5.1 De raad stelt voorop dat de klacht gaat over het handelen van de advocaat van
de wederpartij van klaagster. Volgens vaste rechtspraak van het Hof van Discipline
komt aan deze advocaat een grote mate van vrijheid toe om de belangen van zijn cliënt
te behartigen op een wijze die hem, in overleg met zijn cliënt, goed dunkt. Deze vrijheid,
die mede voortvloeit uit de kernwaarde partijdigheid als bedoeld in artikel 10a Advocatenwet,
is niet onbeperkt maar kan onder meer worden ingeperkt indien de advocaat bij de behartiging
van de belangen van zijn cliënt de belangen van de wederpartij onnodig en onevenredig
schaadt zonder redelijk doel. De raad zal het optreden van verweerder aan de hand
van deze maatstaven beoordelen.
Klachtonderdeel a)
5.2 In dit klachtonderdeel verwijt klaagster verweerder dat hij onredelijke en
te zware middelen heeft gebruikt om de verkoop van het pand te verhinderen. Klaagster
heeft dit als volgt toegelicht. Het eerste beslag was gelegd vanwege een achterstand
in betaling van € 3.331,54. Hoewel klaagster op 4 november 2019 een betalingsvoorstel
had gedaan om de achterstand in te lopen, is verweerder toch overgegaan tot het leggen
van conservatoir beslag. Hiermee heeft verweerder volgens klaagster in strijd met
gedragsregel 5 gehandeld. Nadat klaagster de renteachterstand had voldaan is dit eerste
beslag opgeheven om een boete te voorkomen. In juli 2021 is er opnieuw beslag gelegd
op de overwaarde van het onroerend goed vanwege een betalingsachterstand van € 996,45.
Volgens klaagster staat het beslag op de overwaarde, die € 336.281,31 bedraagt, niet
in verhouding tot de vordering van € 996,45. Het beslag is naar mening van klaagster
dan ook disproportioneel en in strijd met het doelmatigheidsvereiste van gedragsregel
6.
5.3 De raad stelt voorop dat het aan de civiele rechter en niet aan de tuchtrechter
is om de rechtmatigheid van een gelegd beslag te beoordelen. De toets door de tuchtrechter
is op dit punt een terughoudende, namelijk het onnodig of onevenredig schaden van
de belangen van de wederpartij zonder redelijk doel. Wat betreft de redelijkheid van
het doel weegt mee dat de Nederlandse wetgever nu eenmaal heeft gekozen voor een systeem
waarin conservatoire beslaglegging met verlof van de voorzieningenrechter mogelijk
is. Beoordeeld tegen die achtergrond is het handelen door verweerder niet tuchtrechtelijk
verwijtbaar. Verweerder heeft aangevoerd dat, anders dan klaagster heeft gesteld,
het beslag niet enkel is gelegd ter verzekering van de rentevordering. Het beslag
is vooral gelegd ter verzekering van betaling van de hoofdsom. Gegeven de omvang van
die hoofdsom in combinatie met de herhaalde tekortkoming van klaagster waar dat de
rentebetalingen betrof en de weigering van klaagster om onverkorte en onvoorwaardelijke
betaling van de hoofdsom toe te zeggen is de raad van oordeel dat de beslagmaatregelen
redelijk en in verhouding met het belang van mevrouw B zijn. Daarnaast kan verweerder
niet worden verweten niet op het betalingsvoorstel van klaagster in te zijn gegaan.
Van strijd met gedragsregel 5 is dan ook geen sprake. Bovendien is niet gebleken van
ondoelmatig handelen door verweerder (gedragsregel 6 lid 1). In dat verband acht de
raad relevant dat met de gekozen beslagvorm juist rekening is gehouden met het belang
van klaagster om tot verkoop en levering van het pand te kunnen komen. Gelet op het
vonnis in incident van 6 mei 2020 zou het beslag immers omgezet worden in een depot
van € 110.000,- bij levering van het pand. Het beslag stond dan ook niet aan levering
in de weg. Niet valt in te zien dat verweerder met de geschetste gang van zaken tuchtrechtelijk
verwijtbaar heeft gehandeld. De conclusie uit het voorgaande is dan ook dat klachtonderdeel
a) ongegrond is.
Klachtonderdeel b)
5.4 In dit klachtonderdeel verwijt klaagster verweerder dat hij op oneigenlijke
gronden beslag heeft gelegd op de overwaarde van het pand. In eerste instantie is
er geprocedeerd over een achterstand uit het jaar 2019 van € 3.331,54. Tijdens die
procedure zijn er achterstanden uit eerdere jaren naar voren gekomen. Klaagster heeft
een berekening gemaakt op basis van het vonnis, omdat zij het beslag opgeheven wilde
hebben, maar niet omdat zij het eens was met de berekening van mevrouw B. Verweerder
had zich voor een overzicht van de rentebetalingen moeten wenden tot het administratiekantoor
van mevrouw B, dat al jaren de administratie voor mevrouw B uitvoert. Door uit te
gaan van bankbestanden waar betalingen van klaagster niet opstaan, heeft verweerder
bewust informatie achtergehouden en dat is in strijd met gedragsregel 8, waarin is
bepaald dat een advocaat zich dient te onthouden van onjuiste informatie.
5.5 De raad overweegt dat de advocaat de belangen van zijn cliënt dient te behartigen
aan de hand van het feitenmateriaal dat zijn cliënt hem verschaft en dat hij in het
algemeen mag afgaan op de juistheid van dit feitenmateriaal. Slechts in uitzonderingsgevallen
is hij gehouden de juistheid daarvan te verifiëren. In gedragsregel 8 is eenzelfde
norm opgenomen. Van schending van deze regel is slechts sprake indien een advocaat
weet, althans behoort te weten dat de feitelijke gegevens die zijn verstrekt door
de cliënt onjuist zijn. Verweerder heeft toegelicht dat in eerste aanleg is geprocedeerd
over de rente die over de jaren 2015 tot en met 2018 verschuldigd was. De berekening
is aan de hand van door mevrouw B verstrekte gegevens gemaakt. De raad volgt verweerder
in zijn stelling dat hij geen reden had om aan de juistheid van de berekening te twijfelen,
temeer niet nu klaagster in eerste aanleg geen bewijs van betaling overlegde. Bovendien
oordeelde de rechtbank in haar vonnis van 23 december 2020 eveneens dat de rente conform
de berekeningen van mevrouw B verschuldigd was, en ook klaagster voerde in haar berekening,
die zij op 29 januari 2021 maakte van hetgeen zij meende op basis van het vonnis verschuldigd
te zijn, de betalingen waar zij zich op 13 juli 2021 heeft beroepen - en dus nadat
beslag was verzocht en verleend - niet op. Pas later bleek dat klaagster meer betalingen
had gedaan en dat er, die betalingen in aanmerking genomen, achteraf bezien inderdaad
geen (grote) achterstand in de rentebetaling bestond. Dit betekent echter niet dat
verweerder zich ten tijde van het indienen van dit verlofverzoek had bediend van feitelijke
informatie waarvan hij wist of behoorde te weten dat die onjuist was. Van tuchtrechtelijk
verwijtbaar handelen is geen sprake. Ook klachtonderdeel b) is derhalve ongegrond.
Klachtonderdeel c)
5.6 In dit klachtonderdeel verwijt klaagster verweerder dat hij het tweede beslag
heeft laten leggen zonder hiervan voorafgaand een melding te doen. Beslagleggen doet
men, volgens klaagster, als er geen communicatie meer mogelijk is. Daarvan was op
dat moment geen sprake. Bovendien is het gebruikelijk dat er herinneringen worden
gestuurd in het geval van achterstallige betalingen. De laatste herinnering was echter
van 20 mei 2020.
5.7 De raad is van oordeel dat verweerder ook wat betreft dit klachtonderdeel niet tuchtrechtelijk verwijtbaar heeft gehandeld. Voor zover klaagster doelt op schending van gedragsregel 6 lid 2 geldt de regel dat een advocaat gehouden is om alvorens hij overgaat tot het nemen van executiemaatregelen zijn wederpartij van zijn voornemen in kennis te stellen, niet voor het leggen van conservatoir beslag, waarvan in dit geval sprake was. De achterliggende reden hiervoor is dat een advocaat in dat geval zijn handen vrij moet hebben om ten behoeve van de behartiging van de belangen van zijn cliënt snel maatregelen met een tijdelijk karakter te nemen zonder dit aan de wederpartij te hoeven aankondigen (HvD 17 september 2012, ECLI:NL:TAHVD:2012:YA3488). Het stond verweerder dan ook vrij om in juli 2021 zonder voorafgaande aankondiging over te gaan tot het leggen van conservatoir beslag, nadat mevrouw B hem had laten weten dat zij na maart 2021 geen rentebetalingen meer had ontvangen. Klachtonderdeel c) is derhalve eveneens ongegrond.
BESLISSING
De raad van discipline:
- verklaart de klacht in alle onderdelen ongegrond.
Aldus beslist door mr. M.V. Ulrici, voorzitter, mrs. M.W. Schüller en N.M.K. Damen,
leden, bijgestaan door mr. N. Borgers-Abu Ghazaleh als griffier en uitgesproken in
het openbaar op 16 mei 2022.
Griffier Voorzitter